Năm 2021, Làng sâm Việt Nam vừa ghi nhận một kỷ lục ấn tượng: hai củ sâm Ngọc Linh dài 70 cm, nặng lần lượt 920 gram và 950 gram, được xác định có tuổi đời trên 100 năm, hiện là cặp sâm dài và nặng nhất từng được phát hiện tại khu vực dãy Ngọc Linh.
Chủ nhân của cặp sâm quý này là anh Trần Đức An, CEO Công ty CP Sâm Ngọc Linh Tu Mơ Rông Kon Tum, đơn vị chuyên nuôi trồng và bảo tồn sâm tại Kon Tum. Cả hai củ đang được bảo quản nghiêm ngặt trong điều kiện lạnh để phục vụ nghiên cứu và nhân giống, thay vì thương mại hóa.
Tìm thấy ở vùng rừng sâu dãy Ngọc Linh mở rộng
Theo anh An, chỉ vài ngày trước, một nhóm thợ sâm thông báo đã phát hiện được cặp sâm quý hiếm tại khu vực núi Đắk Cheung, tỉnh Sekong (Lào) – nơi có địa hình nối tiếp với dãy Ngọc Linh, giáp biên giới Việt Nam.
Hai củ sâm được đào lên ở độ cao hơn 1.800 mét, trong khu rừng nguyên sinh có độ che phủ dày đặc. Nhận thấy tiềm năng đặc biệt, anh An đã quyết định mua lại với giá gần 1 tỷ đồng mỗi củ, sau đó đưa đi kiểm định tại cơ sở chuyên môn.
“Kết quả phân tích cho thấy các chỉ số hoạt chất, đặc biệt là nhóm saponin quý như Majonosid-R2, đều tương đồng với sâm Ngọc Linh thuần chủng Việt Nam,” anh An chia sẻ.
Củ sâm hiếm có với tuổi đời thế kỷ
Hai củ sâm có hình dáng thẳng, dài bất thường – lên tới 70 cm, lớp vỏ sần sùi và không phân nhánh. Các nhà nghiên cứu xác định, đây là các thể sâm tự nhiên cực hiếm, có tuổi đời trên 100 năm, tồn tại trong điều kiện khắc nghiệt, sinh trưởng chậm và tích lũy dược chất qua nhiều thập kỷ.
“Tìm được sâm tự nhiên trên 50 năm đã là khó, còn vượt 100 năm như cặp sâm này thì thực sự là kỳ tích,” anh An nói.
Sâm Ngọc Linh – niềm tự hào của dược liệu Việt Nam
Sâm Ngọc Linh (Panax vietnamensis) là loài sâm đặc hữu, được phát hiện năm 1973 trên dãy Ngọc Linh, phân bố chủ yếu tại Kon Tum và Quảng Nam. Giới khoa học đánh giá đây là một trong những loại sâm tốt nhất thế giới, chứa hơn 84 loại saponin quý, có giá trị dược liệu cao trong phục hồi sức khỏe, nâng cao đề kháng và hỗ trợ điều trị nhiều bệnh lý.
Dù nhiều nhà sưu tầm và doanh nhân sẵn sàng trả giá cao, anh Trần Đức An vẫn quyết định không bán, mà ưu tiên bảo tồn:
“Hai củ sâm này là di sản của rừng sâu. Tôi sẽ tiếp tục nghiên cứu khả năng nhân giống, phục vụ mục đích lâu dài thay vì đem ra thị trường,” anh cho biết.
Cột mốc mới cho ngành sâm Việt Nam
Việc phát hiện cặp sâm dài nhất, nặng nhất và lâu đời nhất từng ghi nhận không chỉ là một kỷ lục đơn thuần, mà còn là minh chứng cho tiềm năng dược liệu quý hiếm mà dãy Ngọc Linh đang sở hữu. Đây cũng là lời nhắc về trách nhiệm gìn giữ, phát triển bền vững loài sâm đặc hữu – không chỉ vì kinh tế, mà còn vì di sản của quốc gia.
