Thiếu máu cơ tim là một trong những bệnh lý tim mạch nguy hiểm, xảy ra khi lượng máu cung cấp đến tim không đủ, khiến cơ tim bị thiếu oxy. Ngoài việc điều trị theo chỉ định của bác sĩ, chế độ dinh dưỡng đóng vai trò vô cùng quan trọng trong việc hỗ trợ tuần hoàn máu, giảm nguy cơ biến chứng và cải thiện sức khỏe tổng thể. Vậy Người bệnh thiếu máu cơ tim nên ăn gì và nên kiêng gì?
1. Vai trò của dinh dưỡng với người bệnh thiếu máu cơ tim
Chế độ ăn uống hợp lý giúp giảm cholesterol xấu, ổn định huyết áp và hỗ trợ tim hoạt động hiệu quả hơn. Bên cạnh thuốc điều trị, thực phẩm lành mạnh giúp ngăn ngừa xơ vữa động mạch, hạn chế hình thành cục máu đông và tăng cường khả năng vận chuyển oxy đến tim. Ngược lại, chế độ ăn nhiều chất béo bão hòa, đường và muối có thể khiến bệnh trở nên nghiêm trọng hơn.
2. Thực phẩm nên ăn khi bị thiếu máu cơ tim
2.1. Cá giàu omega-3
Gợi ý: cá hồi, cá thu, cá mòi, cá trích.
Công dụng: Omega-3 giúp giảm triglycerid, tăng cholesterol tốt (HDL) và hỗ trợ lưu thông máu đến tim
2.2. Rau xanh và trái cây tươi
Gợi ý: cải bó xôi, bông cải xanh, cam, táo, bưởi…
Công dụng: giàu chất chống oxy hóa, vitamin C, chất xơ → bảo vệ thành mạch, giảm viêm, kiểm soát huyết áp.
2.3. Ngũ cốc nguyên hạt
Gợi ý: yến mạch, gạo lứt, hạt quinoa.
Công dụng: ổn định đường huyết, hỗ trợ kiểm soát mỡ máu, giúp tim không bị quá tải.
2.4. Các loại hạt giàu chất béo tốt
Gợi ý: óc chó, hạnh nhân, hạt chia, hạt lanh.
Công dụng: cung cấp chất béo không bão hòa → giảm cholesterol xấu, cải thiện chức năng tim.
2.5. Thực phẩm giàu sắt và vitamin B12
Gợi ý: thịt nạc, gan động vật (vừa phải), trứng, các loại đậu.
Công dụng: tăng hồng cầu, cải thiện lượng máu nuôi tim, giúp giảm tình trạng mệt mỏi và khó thở
.
2.6. Thảo dược hỗ trợ tuần hoàn
Một số dược liệu tự nhiên như Sâm Ngọc Linh có tác dụng tăng tuần hoàn máu, giúp tim hoạt động hiệu quả hơn khi dùng đúng cách.
3. Thực phẩm nên kiêng khi bị thiếu máu cơ tim
3.1. Thực phẩm nhiều chất béo bão hòa và cholesterol
Gợi ý: thịt đỏ, nội tạng, đồ chiên rán, đồ ăn nhanh.
Tác hại:
Tăng cholesterol xấu (LDL) → xơ vữa và hẹp lòng mạch vành.
Làm tim phải hoạt động nhiều hơn, tăng nguy cơ đau thắt ngực, biến chứng tim.
Khuyến nghị:
Hạn chế ăn thịt đỏ quá 2 lần/tuần.
Ưu tiên thịt trắng, hấp – luộc thay vì chiên rán.
3.2. Đường tinh luyện và đồ ngọt
Gợi ý: bánh ngọt, nước ngọt có gas, kẹo, bánh mì trắng.
Tác hại:
Tăng đường huyết → nguy cơ tiểu đường, béo phì, cao huyết áp.
Làm tăng mỡ máu, tăng áp lực cho tim.
Khuyến nghị:
Ưu tiên tinh bột nguyên cám.
Hạn chế nước ngọt công nghiệp.
3.3. Thực phẩm nhiều muối và natri
Gợi ý: dưa muối, mắm, đồ đóng hộp, thực phẩm chế biến sẵn.
Tác hại:
Gây giữ nước, tăng huyết áp.
Tăng gánh nặng lên tim, dễ gây phù, khó thở.
Khuyến nghị:
Giảm lượng muối < 5g/ngày.
Nêm nhạt khi nấu, hạn chế nước chấm.
3.4. Rượu bia và chất kích thích
Gợi ý: rượu mạnh, bia, cà phê đặc, thuốc lá.
Tác hại:
Tăng nhịp tim, huyết áp.
Làm giảm khả năng cung cấp oxy cho cơ tim, tăng nguy cơ đột quỵ.
Khuyến nghị:
Không hút thuốc.
Hạn chế rượu bia, caffeine.
3.5. Caffeine và đồ uống có ga
Tác hại: dễ gây rối loạn nhịp tim, khiến tim làm việc quá sức.
Khuyến nghị: thay thế bằng nước lọc, nước trái cây tươi, trà thảo mộc nhẹ.
4. Lời khuyên dinh dưỡng hỗ trợ điều trị
Người bệnh thiếu máu cơ tim nên ăn uống điều độ, chia nhỏ bữa ăn trong ngày để tim không bị quá tải. Ưu tiên cách chế biến đơn giản như hấp, luộc hoặc nướng thay vì chiên rán. Và nên ăn nhiều rau xanh, trái cây, ngũ cốc nguyên hạt, hạn chế muối, chất béo bão hòa (AHA, 2021) . Bên cạnh đó, tập thể dục nhẹ nhàng mỗi ngày giúp cải thiện lưu thông máu. Quan trọng hơn cả, cần tuân thủ hướng dẫn điều trị của bác sĩ và tái khám định kỳ để theo dõi tình trạng bệnh.
5. Kết luận
Thiếu máu cơ tim có thể kiểm soát tốt nếu kết hợp điều trị y khoa và chế độ ăn uống khoa học. Việc lựa chọn đúng thực phẩm, tránh những món ăn gây hại sẽ giúp giảm nguy cơ biến chứng tim mạch, cải thiện sức khỏe tim và kéo dài tuổi thọ. Hãy bắt đầu bảo vệ trái tim của bạn ngay hôm nay bằng những bữa ăn lành mạnh, đầy đủ dinh dưỡng.
